Światła w samochodzie - kiedy i jakie włączyć?

Zacznijmy od podstaw, czyli od świateł, które muszą być włączone zawsze. W Polsce jest obowiązek używania świateł mijania przez całą dobę, ale ustawodawca daje wybór. Mogą to być zarówno światła do jazdy dziennej, jak i mijania. Ważne, by nie używać obu jednocześnie.

W punkcie pierwszym art. 51 Prawa o ruchu drogowym czytamy:

Kierujący pojazdem jest obowiązany używać świateł mijania podczas jazdy w warunkach normalnej przejrzystości powietrza.

Niektóre pojazdy nie mają oddzielnych świateł do jazdy dziennej, lecz funkcję automatycznych świateł, która realizuje obowiązek jazdy na światłach w dzień. Światła same zmieniają się na mijania przy ograniczonej przejrzystości powietrza. Trzeba natomiast pamiętać, że tzw. automaty nie włączają tylnych świateł pozycyjnych, co jest zgodne z prawem, ale bywa niebezpieczne. Mogą się bowiem nie włączyć automatycznie przy ograniczonej widoczności - mgła, duże opady deszczu.

Od lutego 2011 r. wszystkie samochody o masie do 3,5 t sprzedawane na terenie Unii Europejskiej muszą być obowiązkowo wyposażone w światła jazdy dziennej - w jakiejkolwiek formie. Jeśli ktoś chce je zamontować samodzielnie, musi pamiętać o tym, żeby sprzęt miał homologację oraz o prawidłowym montażu. Odległość świateł od siebie nie może być mniejsza niż 600 mm, muszą się one znajdować się na wysokości od 250 do 1500 mm i maksimum 400 mm od bocznego obrysu auta.

Ze świateł drogowych można korzystać od zmierzchu do świtu na drogach nieoświetlonych. Nie ma tu znaczenia, czy poruszamy się w terenie zabudowanym, czy poza nim. Świateł drogowych można używać zamiast świateł mijania lub łącznie z nimi.

Światła drogowe nie mogą oślepiać pieszych idących w kolumnie i innych kierujących. Co prawda nie ma formalnego obowiązku zmiany świateł na mijania, kiedy z naprzeciwka jedzie inny pojazd, ale kiedy ten zmieni światła na mijania, to wówczas obowiązek ten powstaje.

W warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza spowodowanej mgłą lub innymi czynnikami (np. opadami deszczu, śniegu) trzeba włączyć światła mijania, przeciwmgłowe przednie lub oba rodzaje świateł równocześnie. Jeśli warunki ograniczają widoczność na odległość mniejszą niż 50 m, można włączyć światła przeciwmgłowe tylne.

Ze świateł przeciwmgłowych można korzystać także przy dobrej przejrzystości powietrza. Warunkiem jest poruszanie po krętej, odpowiednio oznaczonej znakami drodze w czasie od zmierzchu do świtu.

Przejdźmy do świateł pozycyjnych i postojowych. Te pierwsze stanowią wyposażenie obowiązkowe. Składają się na nie dwie białe lampy z przodu pojazdu i dwie czerwone z tyłu. Światła postojowe nie są obowiązkowe. Działają podobnie do kierunkowskazów. Można je włączyć po lewej lub prawej stronie.

Światła pozycyjne przednie i tylne lub światła postojowe trzeba włączać w warunkach niedostatecznej widoczności podczas postoju bądź też zatrzymania, które nie wynika z warunków ruchu lub przepisów. Jeśli pojazd nie ma podpiętej przyczepy lub zespół pojazdów nie przekracza długości 6 m, dopuszczalne jest włączenie jedynie świateł postojowych od strony środka jezdni (np. stojąc po prawej stronie, włącza się światła po lewej stronie).

Podczas zatrzymania lub postoju można w ogóle wyłączyć światła, jeśli pojazd znajduje się w miejscu oświetlonym, bądź poza jezdnią i poboczem (wyjątkiem są pojazdy z wystającym ładunkiem wymagającym oznaczenia dodatkowymi światłami). Jeśli zatrzymanie trwa dłużej niż minutę, także można wyłączyć światła zewnętrzne pojazdu, jeśli na tym samym pasie ruchu przed nim i za nim stoją inne pojazdy.

Kierunkowskazy to światła, z których korzystamy często, ale nierzadko kierowcy nie rozumieją, do czego służą. Kierunkowskazów używa się w dwóch przypadkach:

• zmiana pasa ruchu lub kierunku jazdy,
• włączanie się do ruchu.

Najwięcej kontrowersji budzi używanie kierunkowskazów na tzw. rondzie i na tzw. skrzyżowaniu z pierwszeństwem łamanym. Szerzej na ten temat napisaliśmy w poniższym artykule:

Krótko:

• na rondzie - kierunkowskazu używa się tylko podczas zmiany pasa ruchu i przed zjazdem z ronda,
• na pierwszeństwie łamanym - tak jak na każdym innym skrzyżowaniu.