Dzikie i mityczne zwierzęta w emblematach marek samochodowych [cz.1]

Zacznijmy od dwóch włoskich producentów super samochodów, którzy od lata toczą ze sobą rywalizację, czyli Ferrari i Lamborghini. Historię znaku firmowego marki z Maranello już opisywaliśmy, ale przypomnijmy ją w tym miejscu.

Symbol Cavallino Rampante, czyli wierzgającego konia, umieszczał na swoich samolocie Francesco Baracca, jeden z asów lotnictwa I Wojny Światowej, który zginął tuż przed jej zakończeniem.

Enzo Ferrari poznał rodziców pilota w 1923 r. Ojciec Francesca, hrabia Enrico, powiedział młodemu konstruktorowi i kierowcy wyścigowemu, żeby zaczął umieszczać na swoich samochodach nieokiełznanego rumaka. Miało to przynieść Ferrariemu szczęście.

Enzo dodał do symbolu żółte tło, kolor miasta Modena. Baracca ozdabiał swój aeroplan czerwonym koniem.Gdy poniósł śmierć, piloci z jego szwadronu zaczęli malować na swych maszynach czarne rumaki na rzecz żałoby. Ferrari postanowił to uszanować.

Znak po raz pierwszy pojawił się na Alfie Romeo Stajni Ferrari podczas 24-godzinnego wyścigu w Spa w 1932 r. Kiedy do produkcji trafiło pierwsze auto przedsiębiorstwa (125 S), logo zmieniło kształt na prostokątne. Zniknęły litery SF (Scuderia Ferrari), pojawił się za to napis Ferrari. U szczytu firmowego oznaczenia widnieją barwy flagi Włoch.

Ferrucio Lamborghini założył Lamborghini Automobili w 1963 r. W logo marki umieścił swój znak zodiaku, czyli byka. Miał on symbolizować moc i wytrzymałość. Lamborghini od początku działalności swojej firmy miał na pieńku z marką z Maranello. Złote zwierzę na czarnym tle to odwrotność barw Ferrari.

Historia Jaguara rozpoczęła się w 1922 r. Wtedy to William Walmsley i William Lyons założyli firmę Swallow Sidecar Company (swallow to po angielsku jaskółka). Po II Wojnie Światowej producent zmienił nazwę na Jaguar, bowiem skrót SS zbytnio kojarzył się z nazizmem.

Wizerunek dzikiego kota po raz pierwszy pojawił się w 1935 r. na modelu SS100 Jaguar. Skaczący jaguar stał się oficjalnym symbolem producenta w 1945 r. Oznacza on, że samochody brytyjskiego wytwórcy są zwinne i szybkie.

Firma Peugeot została założona w 1810 r. Pierwsze logo z lwem stworzył dla przedsiębiorstwa złotnik Julien Blazer w 1847 r. Peugeot miał siedzibę w Sochaux i wytwarzał wówczas m.in. piły. Twarde kły króla zwierząt miały nawiązywać do zębów tych narzędzi oraz herbu regionu Franche-Compté.

Na przestrzeni lat logo przeszło wiele zmian. Lew kroczący po strzale, zwrócony w lewą lub rzadziej w prawą stronę, pojawiał się też na innych przedmiotach wytwarzanych przez Peugeota, np. młynkach. Później przyszedł czas na bicykle i trycykle. Na samochodzie zostanie umieszczony po raz pierwszy w 1906 r.

Z czasem właściciele Peugeotów sami zaczęli przytwierdzać sylwetki lwów, np. na korkach chłodnic swych aut. Firma zaczyna umieszczać emblematy na chłodnicach pojazdów zaprojektowane przez dwóch artystów. Pierwszym z nich był szykujący się do skoku Baudichona z 1923 r, a drugim ryczący lew Marxa z 1925 r.

Głowa kota pojawia się na francuskich wozach w 1933 r., a lew stający dęba w 1948 r. Mocno zarysowane, ozdobne znaki znikają z masek Peugeotów w 1958 r. ze względów bezpieczeństwa. Później wizerunek zwierzęcia zostaje zamknięty w tarczy. Peugeot w 1968 r. przedstawia logo bez konturów w środku, które stało się podstawą dla firmowych symboli na kolejne dekady.

Firmę, która następnie przekształciła się w Alfę Romeo, założył w 1906 r. Alexandre Darracq. Po bankructwie została ona przejęta przez przedsiębiorców z Lombardii i nazwana Anonima Lombarda Fabbrica Automobili. Alfa rozpoczęła działalność w 1910 r. w Mediolanie.

Wtedy też powstało logo marki, przedstawiające herb Mediolanu oraz węża rodu Viscontich, którzy do końca XV w. władali Lombardią. Po przejęciu Alfy przez Nicolę Romeo w 1915 r. do znaku i nazwy zostało dołączone jego nazwisko.

Po zdobyciu tytułu Mistrza Świata w 1925 r. w serii organizowanej przez Association Internationale des Automobile Clubs Reconnus (AIACR, protoplasta FIA), Alfa Romeo dodała do swego znaku obwódkę z liści laurowych. Zniknęła ona w latach 80. Firma zrezygnowała ze słowa Milan w 1972 r., po przeniesieniu produkcji pod Neapol.

Wróćmy jednak do węża, bo on nas najbardziej interesuje. Jest to żmija z rodziny vipera, którą Włosi zwą bissa. Nie sposób dociec pierwotnego pochodzenia tego symbolu. Jedna wersja głosi, że jest to smok terroryzujący Mediolan w V w., który został zabity przez przodka Viscontich. Wąż ma być też alegorią Saracena pokonanego przez Ottona Visconti podczas Pierwszej Krucjaty.

Czerwony element na końcu paszczy węża to nie płomień, a sylwetka człowieka, pożeranego, bądź rodzącego się z trzewi bestii. Ta druga wersja jest powiązana z mitami Teodoryka Wielkiego i jonasza, ma symbolizować zmartwychwstanie.

Patrząc na niewesołą sytuację Alfy Romeo, wolałbym żeby chodziło o rezurekcję.

W odróżnieniu od Alfy Romeo, historia logo marki Abarth nie sięga V w. Centralne miejsce w emblemacie zajmuje skorpion, który był znakiem zodiaku Carlo Abartha. Założył on swe przedsiębiorstwo w 1949 r.

Niebezpieczny pajęczak został wpisany w tarczę, oznaczającą w tym przypadku pasję i dążenie do zwycięstwa. Żółto-czerwone tło to nawiązanie do wyścigów samochodowych, a kolory na górze logo to oczywiste odniesienie do włoskich barw.

Trzeba przyznać, że mały i jadowity skorpion idealnie oddaje ducha Abarthów.

Roland Gumpert był jednym z pomysłodawców budowy rajdowego samochodu z napędem na 4 koła i autorem sukcesów Audi w WRC  w latach 80. W 2005 r. założył własną firmę, która produkuje model Apollo.

Gumpert wchodząc na rynek super samochodów musiał wybrać wyraziste logo, będące odpowiednikiem dzikiego konia bądź wściekłego byka. Wybór padł na gryfa, mityczne zwierzę z ciałem lwa i głową oraz skrzydłami orła, nie mające sobie równych na ziemi i w powietrzu.

Gryf symbolizuje szybkość i siłę. Bywał symbolem wytrwałości i odwagi, ale również chciwości.

Brytyjska marka Vauxhall również ma w logo gryfa. Jego geneza sięga jednak XIII w.

W 1216 r. Falkes de Breauté wziął za żonę Małgorzatę, wdowę po Baldwin de Redvers. W ten sposób stał się panem na dworze de Redvers, przemianowanym na Falkes' Hall (dwór Falkesa). Z czasem nazwa ewoluowała w Foxhall, a następnie w Vauxhall. Obszar Vauxhall jest dziś częścią Londynu.

Od niego wzięła nazwę firma motoryzacyjna, która powstała w 1857 r. Zaczęła ona wytwarzać samochody w 1903 r., a w 1925 r. została przejęta przez General Motors. Gryfa miał w swoim herbie  Falkes de Breauté.

Co ciekawe, od Vauxhall wzięło się rosyjskie słowo wokzal (stacja kolejowa), a warszawska ulica foksal zawdzięcza nazwę ogrodom Vauxhall.

Sam znak na przestrzeni lat w zmieniał się i upraszczał. W latach 90. przedsiębiorstwo powróciło do okrągłego emblematu, nawiązując tym samym do początków działalności.

Działający od 1985 r. niemiecki Wiesmann produkuje roadstery i coupé MF3, MF4 i MF5 o stylistyce retro. Modele te są napędzane silnikami BMW. Samochody Wiesmanna słynął ze znakomitego prowadzenia.

Znakiem firmowym marki jest gekon, jaszczurka mogąca przylegać do różnych powierzchni i utrzymać się na niej korzystając tylko z jednego palca. Auta Wiesmanna trzymają się drogi tak dobrze, jak gekon ściany.

Logo Porsche łączy w sobie dwa herby, miasta Stuttgart (koń) oraz przedwojennej republiki związkowej Wirtembergii (jelenie, poroże i czarno czerwone barwy).

Znak firmowy firmy (z siedzibą w rzeczonym Stuttgarcie) powstał podobno z inspiracji emblematem Cadillaca, które pokazał Ferdynandowi Porsche Max Hoffman, odpowiedzialny za dystrybucję modelu 356 w Stanach Zjednoczonych.

Prace nad logo prowadził Ferdynand, jego syn Ferry oraz jeden z inżynierów, Franz Xaver Reimspieß. Emblemat po raz pierwszy pojawił się na zaślepce klaksonu Porsche 356 w 1952 r., już po śmierći założyciela firmy. Na maskach jest umieszczany od 1955 r.

Koń ma nie tylko symbolizować Stuttgart, lecz również pęd, szybkość.

Firma Dodge powstała w 1900 r. Piętnaście lat później rozpoczęła wytwarzanie samochodów. Początkowo oznaczała swe produkty okrągłym emblematem z dwoma trójkątami tworzącymi gwiazdę.

Skaczący baran (z gatunku owiec kanadyjskich, zwanych też owcami gruborogimi lub muflonami kanadyjskimi, ovis canadensis) zaczął być stosowany w 1932 r. Autorem pierwotnej figurki był rzeźbiarz Avard T. Fairbanks. Potrzebował nowego samochodu. Zaoferował Chryslerowi, który już wtedy był właścicielem Dodge'a, że w zamian za auto będzie dla nich tworzył.

Górski baran był idealny dla marki Dodge, która miała być utożsamiania z dużą wytrzymałością i możliwością jazdy w trudnym terenie. Z czasem wizerunek zwierzęcia stawał się coraz bardziej uproszczony, aż został zredukowany do samej głowy. Producent przestał używać zadziornej owcy w 1955 r.

Dwie dekady później Dodge wprowadził na rynek ciężarówkę Bighron (bighorn sheep to właśnie ovis canadensis) z baranem w logo. Wizerunek zwierzęcia z grubymi rogami coraz częściej zaczął się pojawiać na pick-upach Ram. W końcu w 1993 r. muflon na powrót stał się symbolem Dodge'a.

Ram stał się osobną marką wytwarzającą pojazdu użytkowe w 2009 r. i przejął barana. Dodge ma teraz logo w kształcie krzyża.