Samochody i ich marki. Skąd się wzięły i co oznaczają?

Marka i model to klasyczne oznaczenie dla wszystkich samochodów. Niekiedy jednak powstaje pewne zamieszanie wynikające z niezrozumienia określenia "marka".

Marka to w dużym uproszczeniu znak firmowy producenta samochodu, niekoniecznie, choć zazwyczaj związany z jego nazwą. Przykładowo samochody marki Fiat wytwarza producent FIAT i to nieduża różnica. Natomiast większą stanowi na przykład jedna z najnowszych marek samochodów, czyli hiszpańska Cupra. Choć to nazwa marki, producentem jest Seat, a jeśli mamy być precyzyjni to SEAT.

Wchodząc głębiej w temat, można by rozważyć różnicę pomiędzy producentem samochodu a wytwórnią, z której pochodzi. Nie jest na przykład żadną tajemnicą, że Fiat Fullback to w praktyce i niemal w 100 procentach Mitsubishi L200 produkowane przez firmę Mitsubishi. Czy producentem Fullbacka jest Mitsubishi?

Nie. Ściśle Mitsubishi wytwarza samochody, ale nie produkt jakim jest Fullback. Produkt to nie tylko samochód, ale także wszystko co wiąże się z jego powstaniem i istnieniem na rynku, czyli m.in. sprzedaż, marketing, obsługa serwisowa.

Podobnie jest w przypadku wielu modeli, które są wytwarzane w jednej fabryce. Nie dla kilku marek, lecz dla kilku producentów. Dlatego nawet jeśli samochody różnią się jedynie znaczkiem, producentem jest ta firma, która dany model sprzedaje, firmując go własną marką i nazwą modelu.

W historii motoryzacji mieliśmy sporo przypadków, kiedy to jeden model był wytwarzany w kooperacji dwóch firm i sprzedawany pod jedną lub dwiema markami. Przykładem nich będzie Lotus Carlton, który faktycznie był Oplem Omegą, ale na tyle zmienionym, że nadano mu nową nazwę. Co jednak nie przeszkodziło go sprzedawać pod dwiema markami: Lotus i Opel.

Nieco inna sytuacja była z Mercedesem 500E, który choć wytwarzało Porsche, pozostawiono mu markę Mercedes-Benz.

Potem, gdy powstało AMG, ta nieduża firma dopisywała się do swych dzieł na bazie Mercedesów (np. Mercedes-Benz C36 AMG), a po połączeniu obu przedsiębiorstw, powstały dwie marki: Mercedes-Benz, czyli samochody osobowe oraz Mercedes-AMG, czyli samochody sportowe.

Przejdźmy teraz to najciekawszego tematu, czyli pochodzenia nazw najpopularniejszych marek samochodów. Poniżej krótko wyjaśniam skąd się wzięły i co oznaczają:

• Abarth – od nazwiska założyciela Karla Abartha.
• Alfa Romeo – to połączanie skrótu ALFA (Anonima Lombarda Fabbrica Automobili, czyli Lombardzka Fabryka Samochodów Spółka Akcyjna) i nazwiska Nicoli Romeo, kierownika zakładu po I Wojnie Światowej.
• Alpine – założyciel Jean Redele był dealerem samochodów Renault, które przerabiał na sportowe. Natomiast nazwa marki, którą założył, pochodzi od Alp, czyli gór, na których drogach jego auta dawały dużo przyjemności z jazdy.
• Audi – August Horch po założeniu drugiej firmy nie mógł jej nazwać od swojego nazwiska, które oznacza \słyszeć. Przetłumaczył je w trybie biernym na łacinę i wyszło mu Audi.
• Aston Martin - od nazwiska jednego z założycieli Lionela Martina i wzgórza Aston Hill, na którym odbywały się wyścigi, do których przygotowywał samochody.
• Bentley – od nazwiska założyciela Waltera Bentleya.
• BMW – to skrót od Bayerische Motoren Werke (Bawarskie Zakłady Silnikowe).
• Bugatti – od nazwiska założyciela Ettore Bugattiego.
• Buick – od nazwiska założyciela Davida Dunbara Buicka.
• Cadillac – od nazwiska Antoine'a de la Mothe Cadillaca, założyciela miejscowości Ville d'Etroit, która rozrosła się do rozmiarów miasta, które później nazwano Detroit.
• Chevrolet – od nazwiska założyciela Louisa-Josepha Chevroleta.
• Chrysler – od nazwiska założyciela Waltera P. Chryslera.
• Citroën – od nazwiska założyciela André Gustave Citroëna.
• Dacia – od Dacji, historycznej rzymskiej krainy na terenie obecnej Rumunii.
• Ferrari – od nazwiska założyciela Enzo Ferrariego.
• Ford – od nazwiska założyciela Henry’ego Forda.
• FIAT – skrót od Fabbrica Italiana di Automobili Torino (Włoska Fabryka Samochodów w Turynie).
• Koenigsegg – od nazwiska założyciela Christiana von Koenigsegga.
• Honda – od nazwiska Sōichirō Hondy.
• Hyundai – od koreańskich słów \Hyun\
• które oznacza \nowoczesny\ oraz \Dai\
• czyli \era\ lub \pokolenie. Nazwę Hyundai można zatem tłumaczyć jako \era nowoczesności.
• Jaguar – nazwa nadana przedsiębiorstwu Swallow Sidecar Company, którego boczne wózki do motocykli nazywano SS. Jednak po II Wojnie Światowej ten skrót nasuwał niedobre skojarzenia, więc wybrano nazwę Jaguar dla pojazdów, które zdaniem pomysłodawców miały kocie ruchy.
• Jeep – etymologia marki wciąż pozostaje niejasna, ale faktem jest, że podczas II Wojny Światowej żołnierze amerykańscy tak nazywali Willysa MB oraz Forda GPW, będącego tym samym modelem wytwarzanym przez dwie firmy. \Dżip\ najprawdopodobniej jest fonetycznym uproszczeniem \GP. Skrót ten był przypisany do pojazdu Forda dla armii, który ostatecznie zastąpiono Willysem MB i Fordem GPW. A skoro żołnierze już mówili Dżip, to tak zostało i zaczęto używać tego określenia dla każdego niedużego pojazdu wojskowego.
• Kia – w języku koreańskim to połączenie \ki\
• co oznacza powstawać/wywodzić się z \a\
• litery odnoszącej się do Azji. Można więc przyjąć, że Kia to \wywodzący się z Azji.
• Lancia – od nazwiska założyciela Vincenzo Lancii.
• Land Rover – marka aut terenowych firmy Rover. Land dodano takim pojazdom, co jest odniesieniem do ang. grunt, ziemia, ląd. \Land Rover\ to mniej więcej tyle co \łazik lądowy. Ostatecznie Land Rover stał się niezależnym od Rovera producentem aut.
• Lamborghini – od nazwiska założyciela Ferruccio Lamborghiniego.
• Lexus – połączenie pierwszych liter od słów \luxury\
• \edition\ i \United States\
• czyli w dużym uproszczeniu: \luksusowa edycja toyoty na Stany Zjednoczone.Lotus - tego nie wiemy i najprawdopodobniej nie wie nikt.
• Maybach – od nazwiska założyciela Wilhelma Maybacha.
• Maserati – od nazwiska założycieli, braci Alfieri, Bindo, Ettore i Ernesto Maserati.
• Mazda –od zachodnio-azjatyckiego boga mądrości, inteligencji oraz harmonii, Ahury Mazdy.
• McLaren – od nazwiska kierowcy wyścigowego Bruce’a Leslie McLarena, który wcześniej założył zespół wyścigowy McLaren.
• Mercedes-Benz – jedna z najbardziej skomplikowanych nazw marek samochodów. Pokrótce, marka Daimler-Benz pochodzi od nazwisk założycieli Gottlieba Daimlera i Karla Benza. Natomiast już wcześniej Daimler używał marki Mercedes do sprzedaży własnych aut. Jej nazwa pochodzi od imienia córki Emila Jellinka, który kupował samochody Daimlera i sprzedawał je w różnych regionach świata. Ostatecznie uznano, że auta osobowe koncernu Daimler-Benz (obecnie DaimlerAG) będą sprzedawane pod marką Mercedes-Benz.
• Mitsubishi – połączenie japońskich słów \mitsu\
• czyli \trzy\ z \hishi\ (fonetycznie \bishi), czyli orzech wodny. Liście tej rośliny przypominają romb, więc ostatecznie przyjęło się, że chodzi o nie, tym bardziej, że odzwierciedla to logo marki.
• MG – skrót od nazwy dealera Morris Garages, który sprzedawał auta Morris, a później wytwarzał własne wersje. Firma przed bankructwem produkowała sportowe odmiany samochodów marki Rover.
• Mini – z jednej strony chodzi o wielkość samochodów, z drugiej pochodzi od Mini Cooper, sportowych wersji aut sprzedawanych pod markami Austin i Morris.
• Nissan – skrót od nazwy firmy Nihon Sangyo.
• Opel – od nazwiska założyciela Adama Opla.
• Peugeot – od nazwiska założyciela Jeana-Pierre Peugeota.
• Porsche – od nazwiska założyciela Ferdinanda Porsche.
• Renault – od nazwisk założycieli, braci Louisa Renault, Marcela Renault, Fernanda Renault.
• Rolls-Royce – od nazwisk założycieli Charlesa Stewarta Rollsa i Henry’ego Royce’a
• Rover – określenie dla współczesnej interpretacji dawnego bicykla, roweru z kołami o jednakowej wielkości z napędzanym tylnym. Firma o nazwie Rover produkowała takie pojazdy, które nazywano rowerami. Później zajęła się wytwarzaniem samochodów. Natomiast słowo Rover to także \wędrowiec\ lub \korsarz\
• stąd łódź wikingów na logo.
• SEAT – skrót od Sociedad Española de Automóviles de Turismo (Hiszpańskie Towarzystwo Samochodów Osobowych).
• SAAB – skrót od Svenska Aeroplan AktieBolaget (szwedzka spółka lotnicza), która po II Wojnie Światowej wytwarzała samochody. Rozwinięciem skrótu marki samochodów to Svenska Automobile Aktie Bolaget, czyli szwedzka spółka samochodowa.
• Smart – choć przyjmuje się, że pochodzi od angielskiego słowa \sprytny\
• to tak naprawdę pochodzi od Micro Compact Car Swatch Mercedes art. i jest skrótem od Swatch Mercedes art.
• Skoda – od nazwy zakładów zbrojeniowych i metalowych przejętych przez Emila Skodę, od którego nazwiska pochodzi nazwa marki.
• Subaru – od nazwy jednego z gwiazdozbioru i jednocześnie od określenia plejady.
• Suzuki – od nazwiska założyciela Michio Suzuki.
• Toyota – od nazwiska założyciela Kiichiro Toyody. Różnica w nazewnictwie wynika z tego, że Toyota łatwiej pisze się po japońsku i uznano to za \czystszy\ wyraz w wymowie.
• Vauxhall – od dzielnicy w Londynie.
• Volkswagen – to połączenie słów niemieckich \volk\ co oznacza \lud\ oraz \wagen\ czyli samochód. Ostatecznie przyjmuje się, że \volkswagen\ to \samochód dla ludu”, choć biorąc pod uwagę ówczesną politykę Niemiec, można też przyjąć też tłumaczenie \samochód ludowy.
• Volvo – od łacińskiego łaciny \volvere\ co oznacza \toczyć\
• a to z kolei nawiązuje do łożysk kulowych, które produkowali w szwedzkiej fabryce SKF Assar Gabrielsson oraz Gustaf Larson, założyciele Volvo.