Co to jest skrzynia rozdzielcza i reduktor?
Określeń reduktor i skrzynia rozdzielcza często używa się zamiennie, choć nie jest to dokładnie to samo. Skrzynia rozdzielcza rozdziela napęd na cztery koła, natomiast reduktor redukuje przełożenia układu napędowego.
24.05.2016 | aktual.: 30.03.2023 11:38
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
Często słyszy się określenie reduktor, rzadziej skrzynia rozdzielcza. W rzeczywistości powinno być odwrotnie. Są to dwie różne rzeczy, choć zamknięte w jednej obudowie. Zacznijmy jednak od definicji.
Skrzynia rozdzielcza, to nieduża przystawka do skrzyni biegów, której zadaniem jest przenoszenie napędu na drugą oś, w praktyce zawsze przednią. Jednocześnie skrzynia rozdzielcza pośredniczy w przenoszeniu momentu obrotowego na tylną oś, a w jej wnętrzu znajduje się przekładnia, zazwyczaj łańcuchowa lub zębata, która wyprowadza z wnętrza skrzyni drugi wał napędowy w kierunku przedniej osi.
Wał ten nie pracuje w jednej linii z wałem napędowym tylnej osi. Jeżeli skrzynia rozdzielcza nie ma żadnych dodatkowych mechanizmów poza tą jedną przekładnią, mowa o układzie z dołączanym napędem (ręcznym lub automatycznym).
Jeżeli wewnątrz skrzyni rozdzielczej znajduje się mechanizm różnicowy, różnicujący prędkość obrotową tylnego i przedniego wału napędowego, wówczas mamy do czynienia ze stałym napędem na cztery koła. Gdy w skrzyni rozdzielczej znajduje się dodatkowe przełożenie, mowa wtedy o reduktorze.
Reduktor to tak naprawdę określenie teoretyczne i powinno być traktowane jako rodzaj skrzyni rozdzielczej. Skrzynia rozdzielczo-redukcyjna to określenie najbardziej właściwe dla reduktora. Jej zadaniem jest nie tylko rozdzielać napęd na cztery koła, ale także redukować wszystkie przełożenia w układzie napędowym.
Zwykle terenowe reduktory mają przełożenie zbliżone do 2:1, co oznacza, że każdy bieg w skrzyni biegów jest skrócony dwukrotnie. Są jednak reduktory o wysokich przełożeniach, np. 1,5:1 a także o wyjątkowo niskich, np. 4:1. W pojazdach użytkowych i niektórych quadach stosuje się reduktory trzybiegowe, co oznacza, że można przełożenia zredukować dwustopniowo.
Istota stosowania reduktora
Reduktor stosuje się w celu skrócenia przełożeń, co z kolei ma na celu zwiększenia siły napędowej na kołach, przy jednoczesnej redukcji prędkości. Uzyskuje się zwiększenie możliwości uciągu pojazdu oraz ułatwienie jazdy w terenie. Reduktory nieprzypadkowo kojarzą się z samochodami terenowymi, ponieważ to właśnie na bezdrożach są najbardziej przydatne.
Często bywa tak, że pierwszy bieg jest zbyt szybki do jazdy w terenie i silnik nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego momentu obrotowego na kołach. Włączenie reduktora skraca przełożenia do tego stopnia, że z pierwszego biegu rzadko korzysta się w terenie.
Użycie reduktora zaleca się szczególnie podczas pokonywania stromych podjazdów i zjazdów oraz jazdy po kopnym piachu. Generalnie jednak zawsze zaleca się włączenie reduktora gdy samochód znajdzie się w terenie wymagającym niedużych prędkości jazdy.