Co było pierwsze, czyli historia motoryzacji [cz. 1]

Próby wykorzystania silników benzynowych do produkcji prymitywnych pojazdów rozpoczęto bardzo wcześnie, jednak pierwszym pełnoprawnym pojazdem napędzanym przez protoplastę dzisiejszej benzyny jest twór mieszkającego w Wiedniu Siegfrieda Marcusa. Pojazd powstał w 1870 roku i nie należał do zbyt skomplikowanych konstrukcji, jednak w latach 1888-89 Marcusowi udało się opracować kolejną konstrukcję, którą możemy już nazwać pełnoprawnym samochodem. Twór zachował się do dziś i mimo upływu lat wciąż nadaje się do jazdy. Auto można obejrzeć w Muzeum Techniki w Wiedniu.

Na lekcjach historii nauczycielki opowiadają zwykle jedynie o Fordzie T. Faktycznie właśnie ten samochód odniósł pierwszy spektakularny sukces, jednak warto przypomnieć model, który jako pierwszy wszedł do seryjnej produkcji. Był nim Oldsmobile Curved Dash zaprezentowany po raz pierwszy w kwietniu 1901 roku. W ciągu pierwszych 12 miesięcy produkcji skonstruowano 425 egzemplarzy Curved Dash. Auto sprzedawano aż do 1907 roku i ostatecznie jego produkcja zamknęła się w ilości około 19 000 sztuk. Ile kosztował Oldsmobile? Szacuje się, że koszt Curved Dash wahał się w okolicach równowartości 17 tysięcy dzisiejszych dolarów amerykańskich. Sporo, prawda?

Pierwsze seryjne radio przeznaczone do montażu w samochodzie to Ideal (późniejszy Blaupunkt) Autosuper 5. Model zaprezentowano na wystawie techniki radiowej w Berlinie w 1932 roku, jednak próby umieszczenia radioodbiorników w samochodach podejmowano już znacznie wcześniej. Pierwszym znanym radiem samochodowym była konstrukcja opracowana przez osiemnastoletniego George'a Frosta w maju 1922 roku. Przewodniczący klubu radiowego w Lane High School zamontował swoje radio w... drzwiach od strony pasażera w Fordzie T.

Nie od dziś powtarza się, że okazja czyni złodzieja. Pokusie posiadania własnego automobilu jako pierwszy w historii poddał się mechanik odpowiedzialny za samochód barona Etienne van Zuylen van Nijevelta. Entuzjasta samochodów i jeden z twórców organizacji FIA stracił swojego Peugeota w Paryżu w czerwcu 1896 roku. Niestety, złodziej nie miał zbyt wiele szczęścia. Samochody należały wtedy do rzadkości, więc złoczyńcę udało się szybko zlokalizować około 12 kilometrów od miasta w miejscowości Asnieres-sur-Seine. Szkoda, że dziś znacznie więcej aut przepada bez wieści.

Pierwsze obowiązkowe tablice rejestracyjne pojawiły się w 1893 roku w Paryżu. Początkowo obowiązek dotyczył jedynie stolicy Francji. Każda tablica musiała pozwalać na imienną identyfikację właściciela pojazdu, a także samego wehikułu. Trzy lata później obowiązek rejestracji pojawił się także w Niemczech. W Polsce pierwsze tablice rejestracyjne wydano w 1922 roku. Wcześniej do identyfikacji nielicznych samochodów służyły blachy nadawane jeszcze przez zaborców.

Pierwszą ofiarą, która poniosła śmierć w wyniku wypadku samochodowego, była mieszkająca w Wielkiej Brytanii Bridget Driscoll. Kobieta zmarła w 17 sierpnia 1896 roku, około 6 godzin po tym, jak pojazd należący do firmy Anglo-French Motor Carriage Company uderzył w nią przy prędkości... 6 kilometrów na godzinę. Pechowym kierowcą okazał się Arthur James Edsall, jednak nie poniósł on kary za swój wyczyn. Prokuratura uznała, że śmierć była nieszczęśliwym wypadkiem.

Historia pierwszej znanej sygnalizacji świetlnej nie trwała zbyt długo. Urządzenie zamontowano przy skrzyżowaniu ulic Bridge Street i New Palace Yard w Londynie. Sygnalizacja wyposażona w światło czerwone i zielone ruszyła 10 grudnia 1868 roku. Jej celem miało być usprawnienie wejścia polityków do Pałacu Westminsterskiego. Niestety, w wyniku wybuchu gazu instalacja skończyła swój żywot na początku stycznia 1869 roku. Pierwszy elektryczny sygnalizator zainstalowano dopiero w 1914 roku w Cleveland w Stanach Zjednoczonych.

Pierwsze znaki drogowe to wynalazek Rzymian, jednak w tym tekście przyglądamy się historii motoryzacji, a nie Imperium Rzymskiego, więc warto spojrzeć na to, co możemy nazwać pierwszymi znakami drogowymi, które podobne były do stosowanych obecnie. Prawdopodobnie oznaczenie drogowe pojawiły się po raz pierwszy około roku 1880. W grudniu 1879 roku brytyjska Bicycle Union zainstalowała wokół dróg drewniane pachołki z blaszanymi tabliczkami. Pierwszy znak przeznaczono głównie dla rowerzystów. Napisano na nim "This Hill is dangerous".

Za twórcę pierwszego parkomatu uważany jest Carl Magee, amerykański prawnik i dziennikarz gazety Oklahoma City Newspaper. Pierwszy parkomat opatentowano w 1935 roku. Urządzenie trafiło na ulicę Oklahoma City szesnastego lipca 1935 roku. Seryjną produkcję parkomatów rozpoczęto już rok później. Konstrukcja urządzenia nie zmieniła się przez prawie czterdzieści lat.

Pierwsze trzypunktowe pasy bezpieczeństwa pojawiły się w 1959 roku. Autorem pomysłu ratującego wiele istnień ludzkich był Szwed, Nils Bohlin, zatrudniony w firmie Volvo. Po raz pierwszy pomysł Bohlina zastosowano w modelu Volvo PV544 produkowanym w latach 1958-65. Od 1967 roku pasy stały się standardowym punktem wyposażenia każdego samochodu firmy Volvo. Dziś nikt nie wyobraża sobie samochodu bez pasów, jednak cały czas wielu z nas zapomina o tym, by je zapinać. A przecież mogą uratować życie.