Trójkąt odblaskowy. W jakich sytuacjach i jak go ustawiać na drodze?

Znany każdemu kierowcy trójkąt, choć powszechnie używa się określenia ostrzegawczy, w rzeczywistości jest odblaskowy. To oczywiście kwestia nazewnictwa i sprawa umowna, ale taką nazwę przyjął ustawodawca w Kodeksie Drogowym.

Trójkąt odblaskowy to obowiązkowe wyposażenie każdego pojazdu samochodowego, bez względu na jego zastosowanie. Warto w tym miejscu dodać, że do obowiązkowego wyposażenia dochodzi również gaśnica - na tym koniec.

Radzimy mieć jeszcze apteczkę i kamizelkę odblaskową, która w nocy, w razie zatrzymania auta poza terenem zabudowanym, w momencie opuszczenia pojazdu jest już niezbędna. Wynika to z faktu, że jest to w ciemności obowiązkowy element ubioru pieszego.

Sygnalizowanie postoju przy użyciu trójkąta odblaskowego reguluje Kodeks Drogowy w artykule 50 rozdziału "zatrzymanie i postój". Już z zapisu tego artykułu wynika jasno, że specjalne sygnalizowanie postoju dotyczy tylko i wyłącznie sytuacji, w której samochód jest uszkodzony lub doszło do kolizji lub wypadku, a pojazd stoi w miejscu niedozwolonym.

Kodeks wymienia przypadki, w których sygnalizowanie postoju jest konieczne oraz sposób, w jaki należy to robić:

• na autostradzie lub drodze ekspresowej – światłami awaryjnymi i trójkątem; w razie gdy pojazd nie jest wyposażony w światła awaryjne, należy włączyć światła pozycyjne;
• na pozostałych drogach twardych poza obszarem zabudowanym – trójkątem i światłami awaryjnymi; w razie gdy pojazd nie jest wyposażony w światła awaryjne, należy włączyć światła pozycyjne;
• na drogach twardych w obszarze zabudowanym – światłami awaryjnymi lub trójkątem i światłami postojowymi, jeżeli światła awaryjne nie działają lub ich nie ma.

To również reguluje Kodeks Drogowy i w jasny sposób określa, w jakim miejscu i odległości od pojazdu należy ustawić trójkąt. Warto jednak zacząć od tego, że postój wynikający z awarii lub zdarzenia drogowego należy sygnalizować przede wszystkim światłami awaryjnymi.

Jest to pierwsza czynność, jaką należy zrobić przed opuszczeniem pojazdu. Następnie należy ustawić trójkąt. To właśnie tu warunki są określone dla różnych rodzajów dróg:

• autostrada lub droga ekspresowa - w odległości 100 m za pojazdem; trójkąt umieszcza się na jezdni lub poboczu, odpowiednio do miejsca unieruchomienia pojazdu;
• droga poza obszarem zabudowanym - w odległości 30–50 m za pojazdem;
• droga w obszarze zabudowanym – bezpośrednio za pojazdem lub na pojeździe, ale nie wyżej niż 1 metr od nawierzchni; trójkąt należy ustawić tylko wtedy, gdy w pojeździe nie działają światła awaryjne, a wraz z ustawieniem trójkąta należy włączyć światła postojowe.

Warto w tym miejscu dodać komentarz do sytuacji na autostradzie i drogach poza terenem zabudowanym. Zwróćcie uwagę, że ustawodawca bardziej lub mniej precyzyjnie definiuje miejsce ustawienia trójkąta względem osi jezdni.

Na autostradzie jest to "na jezdni lub poboczu, odpowiednio do miejsca unieruchomienia pojazdu". Na pozostałych drogach pada mniej precyzyjne określenie "za pojazdem".

W obu przypadkach warto stosować podobną regułę. Trójkąt względem osi jezdni ustawiajcie analogicznie do tego, jak stoi pojazd. Jeżeli jest to pobocze, ustawcie go bliżej krawędzi jezdni, a jeżeli auto stoi na pasie ruchu, w podobny sposób ustawcie trójkąt. Chodzi o to, by nadjeżdżający kierowca wiedział, czego może się spodziewać.

Owszem, ustawiony na pasie ruchu trójkąt może być zaskoczeniem, może być nawet rozjechany, ale dla właściciela stojącego wozu lepsze to niż uderzenie przez inny pojazd lub przyczynienie się do spowodowania wypadku. Ma to szczególnie duże znaczenie w warunkach ograniczonej widoczności (ulewa lub mgła) oraz w sytuacji, gdy unieruchomiony pojazd stoi tuż za wzniesieniem.

W sytuacji mocno ograniczonej widoczności lub gdy auto stoi za wzniesieniem czy zakrętem, warto także ustawić trójkąt nieco dalej od pojazdu niż nakazują to przepisy. Trzymanie się zasady 30-50 metrów odległości może przynieść tragiczne skutki, jeżeli tyle będzie potrzebował inny kierowca na zatrzymanie pojazdu – jest to bardzo trudne przy prędkości 90 km/h.

Dlatego warto ustawiać trójkąt przed wzniesieniem, jeżeli auto stoi za nim i przed zakrętem, jeżeli auto stoi w jego środku lub tuż za łukiem. Im bliżej środka jezdni, tym większe prawdopodobieństwo, że nadjeżdżający kierowca bardziej zmniejszy prędkość, co może być kluczowe dla bezpieczeństwa.

Oczywiście nie należy przesadzać i środek pasa ruchu to maksimum, na jakie można sobie pozwolić. Ustawianie trójkąta na osi jezdni jest niewskazane, ponieważ może być różnie zrozumiane (np. jako prace drogowe).

Za nieoznakowanie postoju pojazdu na autostradzie lub drodze ekspresowej kierowca otrzyma 300 zł mandatu, natomiast na pozostałych drogach - 100 zł. Za brak trójkąta grozi mandat do 200 zł, a nadgorliwy policjant może zatrzymać dowód rejestracyjny.

To samo grozi za trójkąt bez homologacji, choć w tym przypadku trzeba mieć wyjątkowego pecha, by, po pierwsze, kupić taki trójkąt, a po drugie, trafić na policjanta, który będzie to sprawdzał.

art. 50 pkt 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany sygnalizować postój pojazdu silnikowego lub przyczepy z powodu uszkodzenia lub wypadku:

• a. na autostradzie lub drodze ekspresowej – w każdym przypadku;

  []b. na pozostałych drogach twardych:

  • poza obszarem zabudowanym – w razie postoju na jezdni w miejscu, w którym jest to zabronione, a na poboczu, jeżeli pojazd nie jest widoczny z dostatecznej odległości,[]na obszarze zabudowanym – w razie postoju na jezdni w miejscu, w którym zatrzymanie jest zabronione

art. 50 pkt 2. Postój pojazdu, o którym mowa w ust. 1, należy sygnalizować w sposób następujący:

• a. na autostradzie lub drodze ekspresowej – przez:
  • włączenie świateł awaryjnych pojazdu, a jeżeli pojazd nie jest w nie wyposażony, należy włączyć światła pozycyjne,
  • umieszczenie ostrzegawczego trójkąta odblaskowego w odległości 100 m za pojazdem; trójkąt ten umieszcza się na jezdni lub poboczu, odpowiednio do miejsca unieruchomienia pojazdu;

  b. na pozostałych drogach:

  • poza obszarem zabudowanym – przez umieszczenie w odległości 30–50 m za pojazdem ostrzegawczego trójkąta odblaskowego i włączenie świateł awaryjnych; w razie gdy pojazd nie jest wyposażony w światła awaryjne, należy włączyć światła pozycyjne,
  • na obszarze zabudowanym – przez włączenie świateł awaryjnych, a jeżeli pojazd nie jest w nie wyposażony, należy włączyć światła pozycyjne i umieścić ostrzegawczy trójkąt odblaskowy za pojazdem lub na nim, na wysokości nie większej niż 1 m.

art. 50 pkt 3. Sygnalizowanie, o którym mowa w ust. 1 i 2, obowiązuje przez cały czas postoju pojazdu.