Przepisy dla rowerzystów. O tym musisz pamiętać

Czy wolno jeździć z dzieckiem po ścieżce rowerowej? Kto ma pierwszeństwo na śluzie rowerowej? Jakie są konsekwencje jazdy na rowerze po alkoholu? Warto uzupełnić swoje braki w wiedzy, bo błąd może być kosztowny.

Rusza kolejny sezon rowerowy. To doskonały moment, by przypomnieć sobie przepisy dotyczące tych jednośladów. Zacznijmy od definicji roweru i jego obowiązkowego wyposażenia. Według ustawy Prawo o ruchu drogowym rower to "pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h".

Jeśli więc elektrycznie wspomagany jednoślad ma parametry przekraczające tę definicję, to policja może go uznać za motorower i egzekwować zasady jazdy związane z takim pojazdem.

Rower powinien być wyposażony w dzwonek lub inny sygnał dźwiękowy, przynajmniej jeden skutecznie działający hamulec, czerwone światło odblaskowe z tyłu (o kształcie innym niż trójkąt), czerwone światło pozycyjne z tyłu (może być migające) oraz białe lub żółte światło pozycyjne z przodu (również może być migające). W praktyce policja przymyka oko na brak dwóch ostatnich, jeśli jeździ się za dnia.

Zgodnie z przepisami rowerzyści mają obowiązek poruszać się po drodze rowerowej lub pasie rowerowym, o ile prowadzi on w kierunku obranym przez osobę korzystającą z roweru. Jeśli porusza się po drodze dla rowerów i pieszych, rowerzysta ma obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i musi ustępować pierwszeństwa pieszym. Mandat wynosi tu 100 zł.

Rowerzysta może korzystać z chodnika tylko w kilku przypadkach:

• gdy opiekuje się osobą w wieku do 10 lat kierującą rowerem,
• gdy szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 metry i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów,
• gdy warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (na przykład występuje śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź czy gęsta mgła).

W pozostałych przypadkach rowerzyści muszą poruszać się drogą. W takiej sytuacji mają oni obowiązek poruszać się poboczem lub przy prawej krawędzi jezdni, o ile nadaje się ona do jazdy. I tu jednak jest odstępstwo. Na skrzyżowaniu i bezpośrednio przed nim rowerzysta może poruszać się środkiem pasa ruchu, jeśli umożliwia on jazdę w więcej niż jednym kierunku. Dotyczy to także rond.

Rowerzyści jadący drogą mogą poruszać się obok siebie tylko wtedy, gdy nie utrudnia to jazdy innym uczestnikom ruchu.

Do 10. roku życia dziecko może korzystać z roweru jedynie pod opieką osoby dorosłej. Co więcej w świetle kodeksu drogowego jadące na rowerze dziecko do 10. r.ż. jest definiowane jako osoba piesza.

Dziecko w tym wieku ma poruszać się chodnikiem lub ciągiem pieszo-rowerowym. Prawo zakazuje zaś jazdy dzieciom w tym wieku po ścieżkach przeznaczonych wyłącznie dla rowerzystów. Mandat może wynieść tu 50 zł. Tak młodym rowerzystom nie wolno też jeździć po jezdni, chyba że nie ma pobocza. Wyjątkiem jest też strefa zamieszkania, w której dziecko nieposiadające karty rowerowej ze względu na młody wiek, może korzystać z jezdni – jako pieszy. Korzysta więc też z pierwszeństwa.

Jeśli w przebiegu ścieżki rowerowej wytyczone jest przejście dla pieszych, rowerzysta ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa osobie będącej na przejściu lub wchodzącej na nie - jak w przypadku samochodów.

Jeśli rowerzysta porusza się jezdnią, przed przejściem dla pieszych ma takie same obowiązki jak kierowca samochodu. Zbliżając się do "zebry" musi zachować szczególną ostrożność, w razie potrzeby zwolnić i ustąpić pierwszeństwa osobom wchodzącym na przejście oraz już się na nim znajdującym. Mandat wynosi tu od 50 do 500 zł.

Rowerzysta nie może wyprzedzać innego uczestnika ruchu bezpośrednio przed przejściem dla pieszych lub na nim. Nie wolno omijać pojazdu, który zatrzymał się przed przejściem, by przepuścić pieszych. To może kosztować również od 50 do 500 zł.

Rowerzyści nie mogą również przejeżdżać przez przejścia dla pieszych w poprzek drogi – tak, jak pokonują je piesi. Mandat za takie wykroczenie wynosi 100 zł.

Kierujący zbliżający się do przejazdu rowerowego ma obowiązek zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście znajdującemu się na przejeździe. Warto pamiętać, że w tym przypadku nie zaszły zmiany analogiczne do tych na przejściach dla pieszych. Kierowca nie musi ustąpić pierwszeństwa rowerzyście znajdującemu się przed przejazdem czy zamierzającemu wjechać na przejazd.

Jeśli kierowca skręca w drogę poprzeczną, musi ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić. Gdy rowerzysta porusza się jezdnią, obowiązują normalne zasady ruchu drogowego.

Na skrzyżowaniach, gdzie wyznaczona jest śluza rowerowa, w razie czerwonego światła rowerzysta ma zająć miejsce w śluzie i po zapaleniu się zielonego światła sygnalizacji opuszcza skrzyżowanie przed samochodami. Kierowcy muszą ustąpić im pierwszeństwa.

Osoba jadąca rowerem przy zawartości alkoholu od 0,2 do 0,5 prom. zapłaci 1000 zł. Rowerzysta jadący pod wpływem alkoholu – powyżej 0,5 prom. – straci 2500 zł. Co więcej, w myśl nowego taryfikatora 500 zł zapłacić można także za przewożenie rowerem osoby w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.

W głowach wielu osób powstaje jednak pytanie – czy za jazdę rowerem pod wpływem alkoholu mogę stracić prawo jazdy? Nie, ponieważ rower nie jest pojazdem mechanicznym. Ewentualny zakaz orzeczony w związku z jazdą na rowerze po alkoholu mógłby więc dotyczyć jedynie pojazdów innych niż mechaniczne. A więc nie samochodu czy motocykla.

Wśród zmotoryzowanych łatwo znaleźć osoby, które uważają, że rowerzyści otrzymują zbyt niskie mandaty. W przypadku ignorowania przepisów na styku z torami kolejowymi jest jednak inaczej.

Pokonanie przejazdu kolejowo-drogowego, gdy emitowane jest czerwone światło lub gdy rozpoczęło się opuszczanie zapór, a także wtedy, gdy nie zostały one jeszcze w pełni podniesione może zakończyć się mandatem na kwotę 2000 zł. To więcej niż wartość wielu rowerów, poruszających się po naszych drogach.

Jak pokazały przykłady, polska policja jest skłonna karać rowerzystów nawet wtedy, gdy po przejechaniu pociągu zapory uniosły się już na tyle, że można bezpiecznie pod nimi przejechać. Trzeba poczekać na całkowite uniesienie się zapór i koniec sygnalizacji czerwonym światłem. Tłumaczenie, że nie było żadnego ryzyka, może nie pomóc.

Wydaje ci się, że wiesz wszystko o przepisach i karach dla rowerzystów? Możesz się mylić, bo po zmianie taryfikatora w 2022 r. kwoty mogą zaskoczyć niejedną osobę.

• Przewożenie osoby w stanie nietrzeźwości, stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu na rowerze lub motorowerze albo motocyklu poza bocznym wózkiem – 500 zł.
• Utrudnianie poruszania się innym uczestnikom ruchu przez kierującego rowerem jadącego po jezdni obok innego roweru lub motoroweru - 200 zł.
• Czepiania się pojazdów – 100 zł.
• Jazda bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach - 50 zł.
• Naruszenie przez kierującego rowerem obowiązku przewożenia dziecka do lat 7 na dodatkowym siodełku - 50 zł
• Naruszenie przez kierującego rowerem, korzystającego z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów i pieszych, obowiązku poruszania się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, ustąpienia pierwszeństwa pieszemu lub nieutrudnienia ruchu pieszemu — 300 zł.