Mitsubishi Lancer Evolution

Mitsubishi Lancer Evolution znany także jako ''Evo'' jest sportowym sedanem bazującym w konstrukcji na modelu Mitsubishi Lancer, za którego produkcję w latach 1992 – 2016 odpowiada japońskie przedsiębiorstwo Mitsubishi Motors. Do dziś ukazało się 10 edycji auta, z której każda oznaczona jest rzymską cyfrą, a wszystkie modele cechuje napęd na obie osie i 4-cylindrowy silnik z turbodoładowaniem.

Pierwotnie Mitsubishi Lancer Evolution przeznaczony był wyłącznie na japońskie rynki, ale wysoki popyt na sportowe japońskie samochody spowodował, że seria Evolution zaczęła być dostępna również przez sieci dealerskie Ralliart w Wielkiej Brytanii jak i na innych rynkach europejskich od 1998 roku. Idąc dalej, ósma generacja Mitsubishi Lancer Evolution zadebiutowała w Stanach Zjednoczonych w 2003 roku, po tym jak sukcesy na tamtejszym rynku odnosić zaczął najbardziej konkurencyjny model Subaru Impreza WRX Sti. Ciekawym jest również fakt, że w tym okresie za sprawą porozumienia japońskie samochody zostały ograniczone pod kątem mocy do 276 KM. Z tego powodu każda kolejna generacja (V i wyżej) posiadała zwiększoną moc, czego przykładem jest Mitsubishi Lancer Evolution IX cechujący się mocą na poziomie 317 KM, a modele z Wielkiej Brytanii posiadały już ok. 440 KM. Najnowszy Mitsubishi Lancer Evolution X zadebiutował w Japonii w 2007 roku, na rynkach zagranicznych debiutując w 2008.

Mitsubishi Lancer Evolution w pierwszej wersji wyposażony został w 4-zaworowy silnik 4G63T L4 Turbo z układem DOHC o pojemności 2 litrów obsługiwany przez 5-biegową manualną przekładnię. W przypadku platformy podłogowej wykorzystano model z Mitsubishi Galant RVR i sportowe zawieszenie Mitsubishi Chariot Resort Runner GT. Powstała również wersja RS, którą wyróżniało oszczędne wyposażenie z ręcznie regulowanymi oknami, hamulcami z systemem ''anti-lock'' oraz stalowymi kołami o łącznym ciężarze 70 kg, co przekładało się na łączną masę całkowitą pojazdu w wysokości 1238 kg. Oprócz tego pierwsza wersja Mitsubishi Lancer Evolution zaprezentowana została z powiększonym spojlerem i zmienną dyferencjału LSD. Dzięki temu Evo I osiągał prędkość maksymalną na poziomie 228 km/h, co przełożyło się na 5 000 sprzedanych egzemplarzy w latach 1992 – 1993.

Mitsubishi Lancer Evolution w 10. wersji zaprezentowany został we wrześniu 2005 roku podczas 39. Tokio Motor Show pod nazwą Concept-X, który w całości zaprojektował uznany europejski designer Omer Halihodzic. Druga wersja konceptualna zadebiutowała 2 lata później (2007 rok) jako Prototype-X podczas North American International Auto Show. Z tego względu, kiedy na rynku zadebiutował finalny Mitsubishi Lancer Evolution X w seryjnej produkcji, ukazał się w wersji sedan z 2-litrowym wykonanym w całości z aluminium silnikiem 4B11T Turbo. Moc i moment obrotowy zależny był od specyfikacji rynku, ale wszystkie wersje nowej X posiadały co najmniej 280 KM. W Wielkiej Brytanii, ze względu na bardziej przystępne przepisy oddział Mitsubishi UK przeprojektował podzespoły auta, dzięki czemu Mitsubishi Lancer Evolution osiągał moc na poziomie 360 KM. W Stanach Zjednoczonych producent udostępnił w produkcji dwie wersje: Mitsubishi Lancer Evolution X MR z 6-biegową przekładnią Twin Clutch Sportronic Shift Transmission oraz GSR, który posiadał 5-biegową manualną skrzynię biegów. Oprócz tego, auto spośród innych sportowych modeli wyróżniał napęd na obie osie nazwany S-AWC (Super All Wheel Control), czyli usprawniony układ znany z wcześniejszych wersji. W tym miejscu warto także wspomnieć o wysoko ocenionej pół-automatycznej skrzyni biegów SST twin-clutch, która dysponowała 6-biegową przekładnią połączoną z układem kierowniczym za pomocą drążków wykonanych ze stopu magnezu. Co więcej, Mitsubishi Lancer Evolution w sprzedaży pojawił się 2 października 2007 roku w Japonii, a w styczniu 2008. zadebiutował w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie. 3 miesiące później w marcu 2008. auto można było również kupić na europejskim rynku w Wielkiej Brytanii, gdzie dostępne było w wersjach MR i GSR w tym z wyposażeniem klasy premium. Do europejskiej wersji dodano również skórzaną tapicerkę i przeszklony szyberdach w standardzie podobnie jak aerodynamiczny spojler.

Pierwsze plotki o zakończeniu programu Lancer Evolution pojawiły się w 2011 roku, kiedy Matt Prior – dyrektor Mitsubishi ds. Produktów globalnych udzielił wywiadu, w którym powiedział, że ''Mitsubishi Lancer Evolution X będzie ostatnim Evo i pomimo że nadal istnieje zapotrzebowanie na ten model, musimy w końcu przestać''. Jakiś czas później Mitsubishi wydało oficjalne oświadczenie, według którego projekt kolejnej wersji cały czas się rozwija, ale specyfikacja będzie znacznie różnić się od wcześniejszych modeli. Z tego powodu przypuszcza się, że marka i ogólny kształt nadwozia nowego Mitsubishi Lancer Evolution pozostanie taki sam, a zmianie ulegną podzespoły i napęd, który będzie miał mechanizm hybrydowy czy elektryczny, ze względu na zaostrzenie przepisów dotyczących ochrony środowiska i emisji spalin. Co więcej, według kolejnych informacji uważa się, że najnowsza wersja Mitsubishi Lancer Evolution będzie wyposażona w hybrydowy napęd PX-MiEV i będzie tak samo mocny jak standardowa wersja Evo z silnikiem spalinowym. W 2011 roku Osamu Masuko czyli prezes Mitsubishi Motors podał do wiadomości publicznej informacje, według których nowa wersja będzie mniejsza, a do setki rozpędzać się będzie w ok. 5 sekund przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji CO2.

Mitsubishi Lancer Evolution charakteryzuje nadwozie typu sedan. Z tego powodu osiąga ona długość 4310 mm i szerokość 1695 mm, a wysokość konstrukcji wynosi 1420 mm. Aby prawidłowo dopasować platformę podwozia, osie rozstawione zostały na odległość 2510 mm, co przełożyło się na masę całkowitą w zakresie 1180 – 1250 kg.

Mitsubishi Lancer Evolution w najnowszej odsłonie w podstawowej wersji wyposażony jest w: elektrycznie sterowane szyby i lusterka z systemem powiększającym obszar widzenia i eliminującym martwe punkty podczas wyprzedzania i parkowania, szyberdach, radio FM/AM, odtwarzacz CD z dodatkowym wejściem USB, rozbudowany system głośników audio, aluminiowe felgi, regulowaną kolumnę z multifunkcyjną kierownicę, szeroką deskę rozdzielczą wyposażoną w regulację temperatury i obsługę świateł awaryjnych oraz wlotów powietrza, elektryczne wspomaganie kierownicy, aluminiowe pedały antypoślizgowe, dodatkowe schowki i półki łatwo dostępne zarówno dla kierowcy jak i pasażerów przeznaczone do bezpiecznego transportu przedmiotów o mniejszych gabarytach, centralny zamek i immobilizer. Oprócz tego, aby lepiej zabezpieczyć pojazd przed ewentualną kradzieżą, producent wyposażył Mitsubishi Lancer Evolution w systemy antywłamaniowe oraz alarm.

Ze względu na sportowy charakter i wysokie osiągi Mitsubishi Lancer Evolution w podstawowej wersji posiadał elementy zwiększające bezpieczeństwo kierowcy jak i pasażerów. Zaliczyć do nich można m.in.: dodatkowo wzmacniane pasy bezpieczeństwa, specjalnie zaprojektowane strefy zgniotu, systemy wspomagania hamowania w tym system ABS i EBD, asystenta pasa ruchu, regulowane fotele kubełkowe i zagłówki umożliwiające ustawienie bezpiecznej pozycji w stosunku do wysokości deski rozdzielczej i kierownicy, dodatkowe podświetlenie zegarów z systemem jazdy nocą, dodatkowe światła przeciwmgielne, system kontroli trakcji i asystenta pasa ruchu oraz zestaw czujników parkowania.

Dzięki wysokim osiągom i wieloletniej tradycji Mitsubishi Lancer Evolution cieszy się uznaniem użytkowników i ekspertów z branży motoryzacyjnej, co przełożyło się na liczne nagrody, które zdobyło auto w zależności od wersji. W ten sposób Mitsubishi Lancer Evolution zwyciężył w 2006 roku w kategorii ''Najlepszy sportowy sedan'', a w latach 2004 – 2005 zdobył aż sześć głównych nagród w plebiscytach ''Sports Car of the Year (Francja i Szkocja), ''Playboy Sports Car 2004'' (Polska), ''Najlepszy nowy samochód produkcyjny poniżej 60 000 Euro'' (Grecja), ''Sportowy Compact Car Roku 2004 i 2005'' (magazyn Sport Compact Car) i ''All-Star 2005'' (motoryzacyjne magazyny w USA i Australii). Oprócz tego Mitsubishi Lancer Evolution w 2004 roku wygrał prestiżową nagrodę Editors Choice Award, która przyznawana jest przez Grassroots Motorsports oraz został uznany przez Canadian TV za ''Najlepszy samochód o wartości poniżej 50 000 dolarów'' i ''Najlepszą nową technologię'' – nagrodę przyznawaną przez Kanadyjskie Stowarzyszenie Dziennikarzy w 2009 roku. Oprócz tego, do najnowszych osiągnięć Mitsubishi Lancer Evolution należy nominacja do najlepszych samochodów świata w kategorii ''Najlepszy samochód roku'' zdobywając nagrodę Automotive Excellence Awards 2008 w kategorii ''Fun to drive'', w tym samym roku sięgając po tytuł ''Sportowy samochód roku 2008'' przez Dave TV.

Mitsubishi Lancer Evolution wyróżnia się spośród innych samochodów rajdowych faktem, że wersja przeznaczona do wyścigów tylko nie znacznie różni się od tej dostępnej w produkcji seryjnej, ze względu na konkretne wymogi uczestnictwa World Rally Car (WRC) w sezonie 1997. Dzięki temu przez kolejne lata do 1997. Mitsubishi Lancer Evolution III, IV, V i VI generacji kierowany przez Tommiego Makinena zdobył wszystkie możliwe tytuły. Ważnym był również fakt, że w 1998 roku Mitsubishi zdobyło jedyny tytuł konstruktorów, dzięki inżynierowi Richardowi Burnsowi. Pierwsze zmiany w specyfikacji rajdowego Mitsubishi Lancer Evolution wprowadzone zostały po 2000 roku, kiedy w 2001. podstawowy model zastąpiony został przez Lancer Evolution WRC, który prowadzili kolejno: Freddy Loix, Makinen, Alister McRae oraz Francois Delecour nie odnosząc większych sukcesów do 2002 roku i wygranej rundy mistrzostw świata w Rajdzie Monte Carlo. Była to czwarta wersja Mitsubishi Lancer Evolution WRC, która w 2005. wycofana została na rzecz Mitsubishi Lancer Evolution WRC 5 prowadzonej przez zespół kierowców: Daniela Carlsona i Gigi Galli. Z tego powodu na niektórych rynkach Mitsubishi Lancer Evolution zaczął być sprzedawany jako Mitsubishi Carisma GT, dlatego pod koniec lat 90. producenci zdecydowali się wprowadzić na rynek drugi pojazd zespołu Mitsubishi WRC nazwany Carisma GT, który startował m.in. w: Rajdowych Mistrzostwach Azji i Pacyfiku oraz kierowany przez malezyjskiego kierowcę Karamjita Singha, który zwyciężył w WRC 2002.

2009 roku japońscy producenci rozpoczęli od zwycięstwa Mitsubishi Lancer Evolution w Mistrzostwach Australii, wykorzystując do tego X generację auta, a wygraną w Australii udało się powtórzyć w 2011 roku. Uważa się, że największą zasługą większości zwycięstw jest platforma podwozia CT9A, która zdominowała testy czasowe Time Attack na całym świecie. Świadczyć o tym może również fakt, że wcześniejsza platforma Mitsubishi Lancer Evolution czyli CyberEvo CT9A również pobiła rekord prędkości Time Attack na japońskim torze Tsukuba Circuit, w australijskim Eastern Creek Raceway. Z tego powodu nie powinny dziwić wygrane w latach 2006 – 2007 nie najnowszego przecież modelu Mitsubishi Lancer Evolution VII w zawodach Caca Bueno i Stock Car Brasil. Co więcej, dzięki odpornemu zawieszeniu Mitsubishi Lancer Evolution wystawiany był również w wytrzymałościowych wyścigach, z których wygrał prestiżowy WPS Bathurst w latach 2008 i 2009. Oprócz tego Mitsubishi Lancer Evolution doceniony został przez drifterów czyli kierowców, którzy do jazdy wykorzystują tzw. ''kontrolowany poślizg''. Świadczyć o tym może obecność modelu Mitsubishi Lancer Evolution w profesjonalnych teamach driftu we Włoszech, Polsce czy Japonii, a bardzo dobre wyniki w zawodach osiąga uznany kierowca Naoto Suenaga z Teamu Orange. Ostatnią konkurencją sportową, w której Mitsubishi Lancer Evolution osiąga sukcesy, jest ''hill climbing'', a więc samochodowa jazda górska, w której Evo wygrało 10-krotnie Mistrzostwa Europy w latach 2007 – 2017.