Leasing finansowy a operacyjny. Zobacz, jakie są podstawowe różnice

Leasing jest formą zewnętrznego finansowania nabycia środków trwałych. Najczęściej klasyfikacja umów leasingowych dzieli je na dwie grupy: leasing operacyjny oraz leasing finansowy. Czym różnią się te dwa rodzaje leasingu i jakie są ich cechy charakterystyczne? Z perspektywy potencjalnego leasingobiorcy – jakim leasingiem warto się zainteresować? Sprawdź też nowe auta dostępne w leasingu na superauto.pl.

Podstawą dla zawierania umów leasingowych w Polsce są przepisy ustawy Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 roku. Istotę umowy leasingu ujmuje art. 7091, w którym wskazano, że przez umowę tę finansujący zobowiązuje się, w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, do nabycia rzeczy od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w zawartej umowie. Następnie powinien oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony. Obowiązkiem korzystającego, wynikającym z umowy leasingu, jest zapłata finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenia pieniężnego, które będzie równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Na ogół mówi się o dwóch stronach leasingu wskazanych w definicji umowy leasingowej: finansującym i korzystającym, ale jest też i trzeci podmiot biorący udział w całej transakcji. Jest nim zbywca, od którego finansujący, nazywany również leasingodawcą, kupuje oznaczoną rzecz, a następnie przekazuje ją korzystającemu, nazywanemu również leasingobiorcą. Najczęściej leasingobiorcą jest podmiot posiadający status przedsiębiorcy, choć od 1 lipca 2011 roku stroną umowy leasingu w takim charakterze może być też osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, w ramach podpisanej umowy leasingu konsumenckiego.

Przedmiotem umowy leasingowej niekoniecznie musi być auto, choć leasing często utożsamiany jest stricte z finansowaniem zewnętrznym zakupu pojazdu. W praktyce może to być jednak zarówno samochód, jak i inny przedmiot – nie tylko rzeczy ruchome, ale i nieruchome, w tym nieruchomości. Jeśli umowa leasingu jest umową nienazwaną, wówczas jej przedmiotem mogą być także wartości niematerialne i prawne.

Umowa leasingu zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego powinna być sporządzona na piśmie pod rygorem nieważności. W praktyce oznacza to, że niezachowanie formy pisemnej czyni taką umowę z mocy prawa nieważną. Wyjątkiem od tej reguły jest jej zawarcie poprzez akt notarialny.

Biorąc pod uwagę charakter umowy leasingowej, w tym jej kształt i skutki, jakie wywołuje, można podzielić leasing na:

• operacyjny, nazywany usługowym;
• finansowy, nazywany kapitałowym.

W obu przypadkach mamy do czynienia z oddaniem rzeczy w użytkowanie w zamian za raty leasingowe. Leasing operacyjny polega na przekazaniu na ustalony czas dobra inwestycyjnego w użytkowanie przez leasingobiorcę. Aby umowa leasingowa została uznana za leasing operacyjny, spełnione muszą być określone warunki:

• przedmiotem umowy są rzeczy ruchome podlegające amortyzacji;
• umowa była zawarta na czas oznaczony, wynoszący co najmniej 40 proc. normatywnego okresu amortyzacji;
• czas trwania umowy wynosił co najmniej 5 lat w przypadku, gdy jej przedmiotem są podlegające
• odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
• suma ustalonych w umowie leasingowej opłat, pomniejszona o należny podatek VAT, odpowiadała co najmniej wartości początkowej środków trwałych.

W przypadku leasingu finansowego umowa leasingowa jest zawierana także na czas określony, ale bez minimalnego okresu jej trwania. Ponadto auto w leasingu lub inny przedmiot umowy leasingu finansowego muszą być wprowadzone do ewidencji środków trwałych leasingobiorcy. Stwarza to warunki dokonywania odpisów amortyzacyjnych, choć z ograniczeniem do limitu wynoszącego:

• 150 000 zł – w przypadku samochodów spalinowych i hybrydowych,
• 225 000 zł – w przypadku samochodów elektrycznych.

W leasingu operacyjnym leasingobiorca nie dokonuje odpisów amortyzacyjnych i nie wprowadza przedmiotu leasingu do swojej ewidencji środków trwałych. Robi to obowiązkowo finansujący. Leasing finansowy wykorzystywany jest rzadziej w praktyce gospodarczej niż leasing operacyjny.

Istnieje wiele cech, które są tożsame dla leasingu operacyjnego i leasingu finansowego, ale są też i takie, które rozgraniczają obie formy umowy leasingowej względem siebie. Czym różnią się leasing operacyjny i finansowy? Różnice wynikają przede wszystkim z przepisów podatkowych.

W przypadku leasingu operacyjnego leasingobiorca ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pełną ratę leasingową oraz tzw. czynsz inicjalny, jaki wpłacany jest z początkiem okresu leasingu. Natomiast przy leasingu finansowym przepisy pozwalają na doliczenie do kosztów podatkowych jedynie części odsetkowej raty leasingowej.

Po zakończeniu okresu trwania umowy leasingu operacyjnego przedsiębiorca może wykupić przedmiot za cenę niższą niż rynkowa. Wykupiony pojazd jest zaś wprowadzany do majątku firmy jako środek trwały. Natomiast w leasingu finansowym własność przedmiotu automatycznie przejdzie na leasingobiorcę po zakończeniu umowy, ponieważ stanowił on środek trwały korzystającego od chwili podpisania umowy leasingowej.

Szacuje się, że nawet 80 proc. wszystkich umów leasingowych zawieranych w Polsce i dotyczących auta w leasingu to umowy leasingu operacyjnego. Warto rozważyć skorzystanie z takiej formy leasingowania, głównie z uwagi na proporcjonalne naliczanie podatku VAT wraz z kolejnymi ratami leasingowymi, a także możliwość uzyskania większych korzyści podatkowych przez leasingobiorcę, zwłaszcza w przypadku wzięcia w leasing nowego samochodu. Leasing operacyjny pozwala zaliczyć w koszty uzyskania przychodu leasingobiorcy opłatę wstępną – jeśli jest wysoka, z pewnością zwiększa to atrakcyjność umowy leasingu operacyjnego.